ΣΧΟΛΗ	ΓΕΩΠΟΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ
ΤΜΗΜΑ	ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ
ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ	ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ
ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ	PLP0903	ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ		9
ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ	ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΓΕΩΡΓΙΑ
ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ			ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ΩΡΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ		ΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ
Διαλέξεις			2
Εργαστήριο / Εργ. Ασκήσεις			2
Ασκήσεις (Πράξης κ.λ.π.)			0
ΣΥΝΟΛΟ ΩΡΩΝ			4		5
ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ	Επιστημονικής περιοχής
ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ
ΓΛΩΣΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ και ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ	Ελληνική
ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΤΑΙ ΣΕ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ERASMUS	ΝΑΙ (στην Αγγλική)
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (URL)

2. ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Μαθησιακά Αποτελέσματα
Σκοπός του μαθήματος είναι οι φοιτητές-τριες να διδαχθούν τις βασικές αρχές της βιολογικής και της ολοκληρωμένης γεωργίας και της ολοκληρωμένης διαχείρισης φυτοπαρασίτων. Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές-τριες θα πρέπει να είναι σε θέση: 1. Να γνωρίζουν τη βιολογία και τη δυναμική των πληθυσμών των εντομοπαθογόνων μικροοργανισμών (βακτήρια, μύκητες, ιοί, νηματώδεις, πρωτόζωα) που χρησιμοποιούνται για τη βιολογική αντιμετώπιση σημαντικών εχθρών των καλλιεργούμενων φυτών 2. Να γνωρίζουν τους μηχανισμούς δράσης των ωφέλιμων μικροοργανισμών σε βάρος των φυτοπαθογόνων ειδών. 3. Να γνωρίζουν τα σημαντικότερα είδη ωφέλιμων εντόμων και ακάρεων (βιολογία, αρπακτική/παρασιτική συμπεριφορά) που χρησιμοποιούνται σε προγράμματα βιολογικής και ολοκληρωμένης καταπολέμησης. 4. Να γνωρίζουν τους τρόπους διατήρησης και ενίσχυσης των ωφέλιμων οργανισμών (βιολογικών παραγόντων) 5. Να γνωρίζουν τη δυναμική πληθυσμών των επιβλαβών ειδών εντόμων, τις αρχές που σχετίζονται με την καταπολέμησή τους (παρακολούθηση, δυναμική πληθυσμών, όρια ανεκτής πυκνότητας-επέμβασης). 6. Να γνωρίζουν τις επιπτώσεις των φυτοπροστατευτικών προϊόντων στους φυσικούς τους εχθρούς. 7. Να γνωρίζουν τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της χημικής καταπολέμησης και τις εναλλακτικές (της χημικής) μεθόδους διαχείρισης των πληθυσμών των επιβλαβών ειδών στα πλαίσια της ολοκληρωμένης διαχείρισής τους (IPM).
Γενικές Ικανότητες
Οι πτυχιούχοι μετά την απόκτηση του πτυχίου θα: - έχουν το θεωρητικό και πρακτικό υπόβαθρο που αφορά το γνωστικό πεδίο της επιστήμης της Γεωπονίας και της διαδικασίας της φυτικής παραγωγής - έχουν την δυνατότητα της δημιουργικής αξιοποίησης των επιστημονικών γνώσεων και της σύγχρονης τεχνολογίας για την ανάπτυξη και φροντίδα των πάσης φύσεως φυτικών καλλιεργειών καθώς και την παραγωγή και εμπορία φυτικού αναπαραγωγικού υλικού - έχουν αποκτήσει το αναγκαίο γνωστικό υπόβαθρο ώστε να είναι δυνατή η πρόσβασή τους σε μεταπτυχιακές σπουδές - είναι σε θέση να εφαρμόζουν κατάλληλα τις θεωρητικές και πρακτικές τους γνώσεις που έχουν αποκτηθεί κατά την περίοδο των σπουδών. - έχουν αποκτήσει επάρκεια στην αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών και ικανότητα πραγματοποίησης αυτόνομων και ομαδικών εργασιών προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

3. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Το μάθημα έχει ως αντικείμενο:
Τις αρχές και βασικές έννοιες της βιολογικής και ολοκληρωμένης καταπολέμησης.
Τα πλεονεκτήματα και τις δυσκολίες εφαρμογής της βιολογικής καταπολέμησης
Τη βιολογία και τη δυναμική πληθυσμών των εντομοπαθογόνων μικροοργανισμών (μυκήτων, βακτηρίων, ιών, νηματωδών, πρωτόζωων). Επαφή, διείσδυση εντός των εντόμων-ξενιστών, συμπτώματα που εμφανίζουν τα μολυσμένα έντομα-ξενιστές, βιολογία εντομοπαθογόνων μικροοργανισμών, εξάπλωση και επιβίωση των μολυσμάτων, χαρακτηριστικά των ξενιστών και παράγοντες του περιβάλλοντος που επηρεάζουν την εξέλιξη των ασθενειών, .
Τη βιολογία των αρπακτικών και παρασιτοειδών (προσανατολισμός και εντοπισμός των ξενιστών, είδη σημάτων που αξιοποιούν-ανταπόκριση σε ερεθίσματα, αναγνώριση και αξιολόγηση των ξενιστών, μηχανισμοί παρασιτικής συμπεριφοράς, εξουδετέρωση των αμυντικών μηχανισμών των ξενιστών/λείας τους).
Στοιχεία της βιολογικής καταπολέμησης των ζωικών εχθρών (εντόμων, ακάρεων, νηματωδών) και των ασθενειών των φυτών (εδαφογενών παθογόνων που προσβάλλουν λαιμό και ριζικό σύστημα των καλλιεργούμενων φυτών, παθογόνων φυλλώματος και στελέχους, παθογόνων ανθέων και καρπών).
Τις στρατηγικές διαχείρισης των επιβλαβών (φυτοπαθογόνων) ειδών: κλασσική βιολογική καταπολέμηση, επαγόμενη αντοχή, υπερπαρασιτισμός.
Τους μηχανισμούς δράσης των βιολογικών παραγόντων (μυκήτων, βακτηρίων) εναντίον των φυτοπαθογόνων μικροοργανισμών.
Τα εμπορικά διαθέσιμα (εγκεκριμένα) σκευάσματα βιολογικής καταπολέμησης.
Τους τρόπους και τους χειρισμούς που αποσκοπούν στη διατήρηση και αύξηση των φυσικών εχθρών (ωφέλιμων ειδών) των επιβλαβών ειδών.
Στοιχεία για τους πληθυσμούς των εντόμων (πυκνότητα, κατανομή και διακύμανση πληθυσμού). Φυσικός περιορισμός. Μέθοδοι και μέσα δειγματοληψίας πληθυσμών εντόμων.
Την καταπολέμηση των εντόμων (έννοια της καταπολέμησης, παρακολούθηση πληθυσμών, όριο ανεκτής πυκνότητας, όριο επέμβασης, καθορισμός του χρόνου καταπολέμησης).
Το συνεργισμό, τα πλεονεκτήματα-μειονεκτήματα της χημικής καταπολέμησης, την επιλογή ανθεκτικών φυλών, τους τρόπους διαχείρισης της επιλεγείσας ανθεκτικότητας.
Τις επιπτώσεις των φυτοπροστατευτικών προϊόντων στα ωφέλιμα είδη και τις μεθόδους εκλεκτικής εφαρμογής φυτοπροστατευτικών προϊόντων.
Τη χρήση μη εντομοκτόνων ουσιών (ουσίες που επηρεάζουν τη συμπεριφορά των εντόμων: απωθητικές, αποτρεπτικές ωοτοκίας, ελκυστικές, φερομόνες) για την αντιμετώπιση εντομολογικών προσβολών.
Την καταπολέμηση των φυτοφάγων ειδών με στείρωση ή γενετικά, την εξαπόλυση στείρων εντόμων αποσκοπώντας στη στείρωση του φυσικού πληθυσμού.
Τα καλλιεργητικά-δασοπονικά και μηχανικά μέτρα διαχείρισης των προσβολών των φυτοφάγων ειδών: παγίδευση, τύποι παγίδων, ανθεκτικές ποικιλίες φυτών..

4. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ και ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ

Πρόσωπο με πρόσωπο (Διαλέξεις-Εργαστήρια)

ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

Χρήση Τ.Π.Ε. με υποστήριξη μαθησιακής διαδικασίας μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-class στην διδασκαλία, στην εργαστηριακή εκπαίδευση και στην επικοινωνία με τους φοιτητές-τριες

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

Δραστηριότητα	Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
Διαλέξεις	36
Εργαστηριακές ασκήσεις και διεξαγωγή πειραμάτων	36
Αυτοτελής μελέτη	78







Σύνολο Μαθήματος (25 ώρες φόρτου εργασίας ανά πιστωτική μονάδα)	150

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

1. Επίσημη γραπτή ή προφορική τελική εξέταση θεωρίας (60%) στο μέσο και τέλος εξαμήνου
(στο μέσο του εξαμήνου η γραπτή
εξέταση είναι προαιρετική)
Η γραπτή τελική εξέταση της θεωρίας περιλαμβάνει:
- Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής
- Ερωτήσεις σύντομης απάντησης
- Συγκριτική αξιολόγηση στοιχείων θεωρίας

2. Γραπτή εξέταση εργαστηρίου στο τέλος του εξαμήνου (40%).
Οι εξετάσεις του εργαστηρίου περιλαμβάνουν:
- Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής
- Ερωτήσεις σύντομης απάντησης
- Επίλυση προβλημάτων

5. ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

-Προτεινόμενη Βιβλιογραφία :

‘Βιολογική Γεωργία Φυτική Παραγωγή’ Ν.Κ. Σίδηρας, Εκδόσεις ΔΗΩ, 2005 (Οργανισμός Ελέγχου και Πιστοποίησης Βιολογικών Προϊόντων) [ISBN 960-85961-3-0]

‘Biological Control’ R. Van Driesche, T.S. Bellows Jr. Springer US, 1996 [ISBN 978-1-4613-1157-7]
‘Natural Enemies. An introduction to Biological Control’ A.E. Hajek, Cambridge University Press 2018 [ISBN 978-1-1072-8026-7]

-Συναφή επιστημονικά περιοδικά: