ΣΧΟΛΗ

ΓΕΩΠΟΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΤΜΗΜΑ

ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ

ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ

ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

GEB0204

ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ

2

ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΑ
ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ΩΡΕΣ
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
ΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ
Διαλέξεις 4
Εργαστήριο / Εργ. Ασκήσεις 0
Ασκήσεις (Πράξης κ.λ.π.) 0

ΣΥΝΟΛΟ ΩΡΩΝ

4 5
ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Ειδικού υπoβάθρου
ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ
ΓΛΩΣΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ και ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Ελληνική
ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΤΑΙ ΣΕ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ERASMUS Ναι (Αγγλική γλώσσα)

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (URL)

2. ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Μαθησιακά Αποτελέσματα

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της διδασκαλίας του μαθήματος Εδαφολογία – Αξιοποίηση και εκμετάλλευση, οι φοιτητές θα είναι ικανοί να:
• Ορίζουν την έννοια και κατανοούν τις φυσικές, χημικές και βιοχημικές ιδιότητες του εδάφους
• Αναγνωρίζουν τις λειτουργίες του και τον τρόπο δημιουργίας του εδάφους
• Περιγράφουν το ρόλο του εδάφους στη διαχείριση σοβαρών περιβαλλοντικών προβλημάτων
• Γνωρίζουν τα συστατικά του και να ερμηνεύουν τον τρόπο αλληλοσυμπεριφοράς τους
• Κατανοούν την αξία των θρεπτικών στοιχείων στη λίπανση και τη θρέψη των φυτών
• Να οργανώνουν και να πραγματοποιούν δειγματοληψία εδαφικών δειγμάτων
• Εκτελούν εδαφολογικές αναλύσεις, να ερμηνεύουν τα αποτελέσματα τους και να προτείνουν τη κατάλληλη συμβουλευτική λίπανση
• Αξιολογούν τα προβληματικά εδάφη και να προτείνουν πρακτικές για την αποφυγή της δημιουργίας τους αλλά και για την αντιμετώπιση τους

Γενικές Ικανότητες

• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
• Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
• Λήψη αποφάσεων
• Αυτόνομη εργασία
• Ομαδική εργασία
• Σχεδιασμός και διαχείριση έργων
• Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον

3. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Το περιεχόμενο του μαθήματος Εδαφολογία – αξιοποίηση και εκμετάλλευση αποτελείται, συνοπτικά, από τα εξής γνωστικά πεδία:
• Σύσταση εδάφους (στερεή, υγρή, αέρια φάση, βιόσφαιρα)
• Σχηματισμός εδάφους (μητρικό υλικό, πετρώματα, ορυκτά, αποσάθρωση, παράγοντες αποσάθρωσης, τελικά προϊόντα αποσάθρωσης, παράγοντες εδαφογένεσης, γενετικοί ορίζοντες)
• Χημικές και βιοχημικές ιδιότητες του εδάφους (οργανική ουσία, ορυκτολογία της αργίλου, ανταλλαγή ιόντων στο έδαφος, αντίδραση εδάφους)
• Φυσικές και μηχανικές ιδιότητες του εδάφους (μηχανική σύσταση, θρόμβωση και διαμερισμός της αργίλου, δομή, φαινόμενη πυκνότητα, πορώδες εδάφους, συνεκτικότητα και αντοχή, αερισμός, θερμοκρασία, χρώμα)
• Εδαφικό νερό (εδαφική υγρασία, συγκράτηση νερού, μύζηση και δυναμικό, κίνηση του νερού, ισοζύγιο νερού)
• Γονιμότητα εδάφους (πρόσληψη απαραίτητων θρεπτικών στοιχείων από τα φυτά, άζωτο, φώσφορος, κάλιο, ασβέστιο, μαγνήσιο, θείο, μικροθρεπτικά στοιχεία)
• Διαχείριση – Υποβάθμιση εδαφών (Διαχείριση προβληματικών εδαφών, οξίνηση, αλάτωση, νατρίωση, αλατούχα – νατριωμένα εδάφη, ρύπανση, συμπύκνωση εδάφους, διάβρωση, ερημοποίηση)

4. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ και ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ
Διαλέξεις, διάλογος, εργαστήρια
ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
Χρήση Τ.Π.Ε. με υποστήριξη μαθησιακής διαδικασίας μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-class στην διδασκαλία, στην εργαστηριακή εκπαίδευση και στην επικοινωνία με τους φοιτητές-τριες

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Δραστηριότητα Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
Διαλέξεις 30
Εργαστηριακές ασκήσεις και διεξαγωγή πειραμάτων 25
Συγγραφή εργασιών σε μορφή επιστημονικών άρθρων 15
Μελέτη και ανάλυση βιβλιογραφίας 15
Αυτοτελής μελέτη 40
Σύνολο Μαθήματος (25 ώρες φόρτου εργασίας ανά πιστωτική μονάδα) 125
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ 1. Επίσημη γραπτή τελική εξέταση θεωρίας (50%) στο τέλος εξαμήνου
Η γραπτή τελική εξέταση της θεωρίας περιλαμβάνει:
• Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής
• Ερωτήσεις σύντομης απάντησης
• Συγκριτική αξιολόγηση στοιχείων θεωρίας

2. Εργασίες Εργαστηρίου (20%)
Οι εργασίες του εργαστηρίου αφορούν την παρουσίαση ομαδικών εργασιών που υλοποιούνται από 3 ή 5 άτομα σε μορφή pptx (power point) στην αίθουσα του εργαστηρίου

3. Τελική γραπτή εξέταση Εργαστηρίου (30%)
Η γραπτή τελική εξέταση του εργαστηρίου περιλαμβάνει:
• Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής
• Ερωτήσεις σύντομης απάντησης
• Συγκριτική αξιολόγηση στοιχείων εργαστηρίου
• Ασκήσεις

Τα κριτήρια αξιολόγησης αναλύονται και προσδιορίζονται στο συμβόλαιο μάθησης που καταρτίζεται μεταξύ των φοιτητών και του καθηγητή του μαθήματος στην αρχή του εξαμήνου

5. ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

-Προτεινόμενη Βιβλιογραφία :
• Αναλογίδης Δ., 2000, Έδαφος, θρεπτικά στοιχεία και φυτική παραγωγή, Εκδόσεις Αγρότυπος, Αθήνα
• Κουκουλάκης Π.Χ., Παπαδόπουλος Α.Η., 2007, Τα προβληματικά Εδάφη και η Βελτίωση τους, Εκδόσεις Σταμούλη, Αθήνα
• Μήτσιος Ι.Κ., 1999, Εδαφολογία, Εκδόσεις Zymel, Αθήνα
• Παναγιωτόπουλος Κ.Π., 2009, Εδαφοφυσική, Εκδόσεις Γαρταγάνη, Θεσσαλονίκη
• Παναγιωτόπουλος Κ.Π., 2010, Εδαφολογία, Εκδόσεις Γαρταγάνη, Θεσσαλονίκη
• Σακελλαριάδης Σ., 1992, Παραδόσεις του Μαθήματος της Εδαφολογίας, Εκδόσεις Α.Π.Θ., Θεσσαλονίκη
• Σιμώνης Α.Δ., 2007, Προβλήματα Αξιοποίησης Εδαφικών Πόρων, Εναρκτήριες ομιλίες Εδαφολογικών Συνεδρίων της Ελληνικής Εδαφολογικής Εταιρείας, Εκδόσεις Γραφικές Τέχνες, Θεσσαλονίκη
• Σινάνης Κ., 2015, Εργαστηριακές ασκήσεις Εδαφολογίας, Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Ηρώων Πολυτεχνείου 9, Ζωγράφου, Αθήνα
• Συλλαίος Ν.Γ., 1990, Χαρτογράφηση και αξιολόγηση γεωργικών εδαφών και γαίων, Εκδόσεις Γιαχούδη Γιαπούλη, Θεσσαλονίκη
• Brady N.C., Weil R.R., 2015, Εδαφολογία, η φύση και οι ιδιότητες των εδαφών, Έμβρυο Εμπορική Εκδοτική Μον.ΙΚΕ, Αθήνα
• Malcolm S.E., 2000, Handbook of Soil Science, CRC Press, Florida, U.S.
• White R.E., 2006, Principles and Practise of Soil Science, The Soil as a Natural Resource, 4th Edition, Blackwell, Publishing, Oxford, UK
-Συναφή επιστημονικά περιοδικά:
• Catena (https://www.journals.elsevier.com/catena)
• European Journal of Soil Science (https://onlinelibrary.wiley.com/journal/13652389)
• Journal of Soils and Sediments (https://www.springer.com/journal/11368)
• Plant and Soil (https://link.springer.com/journal/11104)
• Soil & Tillage Research (https://www.journals.elsevier.com/soil-and-tillage-research